Ταξιδι στη Γκαγκαουζία

Πέμπτη μέρα

Η μέρα αυτή ήταν η πιο δύσκολη αλλά με πολλές εκπλήξεις!!! ξεκινήσαμε το πρωί για το εθνολογικό μουσείο των Γκαγκαβούζηδων της Μολδαβίας στο χωριό Μπελσαμά. Εκεί μας περίμενε η υπεύθυνη του μουσείου κ. Καρατσομπάν η οποία και θα μας έκανε ξενάγηση στο χώρο. Το μουσείο είχε ιδρυθεί από τον αδελφό τους, ο οποίος βρίσκονταν εκείνο το καιρό στην Τουρκία. Πράγματι στο μουσείο είχαν συγκεντρωθεί πολλά και ενδιαφέροντα στοιχεία που χαρακτηρίζουν την αγροτική, κοινωνική και πολιτιστική ζωή τους. Σε τίποτα δεν διέφεραν με τα δικά μας λαογραφικά μουσεία εκτός από τα ιστορικά κείμενα.
Σε αυτά γίνεται μία προσπάθεια να αποδειχτεί η τουρανική καταγωγή των Γκαγκαβούζηδων και η προέλευσή τους απο τα βάθη της Ασίας-Μογγολία. Στις ερωτήσεις μου δεν μπορούσαν να τεκμηριώσουν πως βρέθηκαν στα Βαλκάνια και όχι στη Μικρά Ασία ή στην Αραβία όπου βρέθηκαν οι "πρόγονοι" τους, όπως λένε.
Ενώ είχαν βιβλία με καραμανλίδικη γραφή δεν μπορούσαν να εξηγήσουν πως βρέθηκαν στα χέρια τους και γιατί τα χρησιμοποιούσαν οι πρόγονοί τους. Το εντυπωσιακό ήταν πως είχαν μία φωτογραφία από το Αλατζά-μοναστήρι της Βάρνας του 4ου-5ου αιώνα γαι το οποίο αναφέρουν πως ήταν στην επικράτεια των γκαγκαβούζικων χωριών και απο την άλλη σε άλλα κείμενα έγραφαν πως έφτασαν στα Βαλκάνια τον 11ο αιώνα.
Υπάρχει μία σύγχυση ως προς την καταγωγή τους που δεν μπορούν να την ξεκαθαρίσουν. Πρωτίστως φταίνε οι ιστορικοί τους, οι οποίοι ενταγμένοι στην σοβιετική σχολή ιστορίας αποδέχτηκαν την τουρανική καταγωγή. Σκοπός της ήταν να τους απομακρύνουν απο το βυζαντινό και βαλκάνιο χριστιανικό υπόβαθρό τους. Μάταιοι οι κόποι τους!!! Δεν μπορούν να ξεριζώσουν απο το υποσυνείδητο των Γκαγκαβούζηδων την βαλκανική και θρακιώτικη καταγωγή τους.
"Εμείς είμαστε ΡΩΜΙΟΙ", μας είπαν στο Βουλκανέστι, πόλη γκαγκαβούζικη με 12.000 πληθυσμό, Γκαγκαβούζηδες που βρήκαμε σε ένα βενζινάδικο στην είσοδο της πόλης. Δίχως να μπορούν να εξηγήσουν γιατί επέμεναν να λέγονται ΡΩΜΙΟΙ.
Η υπεύθυνη του μουσείου δέχτηκε να αναρτηθούν στο ιστορικό τμήμα οι απόψεις μας για την καταγωγή των Γκαγκαβούζηδων, οπότε θα μπορούν οι επισκέπτες να έχουν μία πιο ολοκληρωμένη άποψη.
Ταυτόχρονα στο μουσείο ήρθε ένα χορευτικό συγκρότημα γερόντων του χωριού, οι οποίοι ετοιμάζονταν να πάνε στο πανηγύρι της Αβντάρμα-γκαγκαούζικο χωριό. Μας τραγούδησαν και μας έδειξαν τους χορούς τους. Η έκπληξή μας μεγάλωσε όταν μας είπαν πως είχαν πολλά χρόνια να ακούσουν γκάϊντα στο χωριό τους. Όταν ο Παναγιώτης Ζηκίδης και ο Αλέξης Παρτινούδης τους έπαιξαν με γκάϊντα και θρακιώτικη λύρα γκαγκαβούζικα τραγούδια ενθουσιάστηκαν πάρα πολύ. Χόρεψαν με την ψυχή τους στα βήματα του Γιώργου Ιωαννίδη. Μέσα σε λίγα λεπτά όλοι γίναμε ένας κύκλος χορού.
Στο τέλος όλοι αναρωτιώμασταν; Μα είναι δυνατόν να θέλουν να τους πείσουν και να μας πείσουν πως είμαστε τουρκικό φύλο; Όταν οι χοροί μας είναι καθαρά θρακιώτικοι; Όταν ο ρυθμός της μουσικής, τα βήματα και τα τραγούδια μας είναι ταυτόσημα με αυτά της Βόρειας και Ανατολικής Θράκης; Όλοι έμειναν ευχαριστημένοι!!
Μας παρακαλούσαν να πάμε και εμεις στο πανηγύρι του χωριού όπου θα ήταν συγκεντρωμένοι Γκαγκαβούζηδες από 7 χωριά όπως λέγανε. Δεν τους ακολουθήσαμε διότι το πρόγραμμα μας ήταν να πάμε στο πανηγύρι του Τσαντίρ-Λούγκα. Ίσως να κάναμε λάθος. Ελπίζω πως θα ξαναβρεθούμε στα ίδια μέρη και θα παραβρεθούμε στο πανηγύρι της Αβντάρμα.
Νάστε όλοι καλά!!! Γκαγκαβούζηδες της Ελλάδας και της Μολδαβίας!!!
ΓΙΑΣΑΣΙΝ ΓΚΑΓΚΑΟΥΖΛΑΡ!!!!!

Η σημαία των Γκαγκαβούζηδων

Καλημέρα!! Μην απορείτε βλέποντας τη σημαία αριστερά στο ιστολόγιό μου!! Δεν εμφανίστηκε ξαφνικά και ούτε αποτελεί εκδήλωση μειονοτικών επιδιώξεων. Σύμφωνα με τον ιστορικό Αθανάσιο Μάνωφ αυτή ήταν η σημαία των Γκαγκαβούζηδων έτσι όπως του την περιγράψανε γέροντες στη Δοβρουτσά.
Ο Αθανάσιος Μάνωφ ήταν ελληνικής καταγωγής απο τη Βάρνα, ο οποίος αναγκάστηκε (;) να πολιτογραφηθεί Βούλγαρος. Ακολούθησε στρατιωτική σταδιοδρομία στον τομέα της γεωγραφίας και τοπογραφίας. Οι συχνές του μετακινήσεις και η συνεχής του παρουσία στην ύπαιθρο λόγω επαγγέλματος τον έφερε σε επαφή με τους κατοίκους της. Ανάμεσα σ΄αυτούς που γνώρισε ήταν οι Γκαγκαβούζηδες της Δοβρουτσάς με τους οποίους ανέπτυξε μία ιδιαίτερη σχέση λόγω της κοινής ελληνικής τους καταγωγής. Συζητώντας μαζί τους κατέγραψε τα ήθη και έθιμά τους, τον πολιτισμό τους και τα όνειρά τους. Έτσι σε μία αποστροφή της κουβέντας τους οι γέροντες του είπαν πως κάποια μέρα θα κυματίσει στο λόφο της Καβάρνας η σημαία των Γκαγκαβούζηδων.
Η περιγραφή της σημαίας στον Αθανάσιο Μάνωφ αποτυπώθηκε απο μένα για να έχουμε μία πρώτη εικόνα της εποχής. Ο πετεινός συμβολίζει τη δύναμη και την κυριαρχία στο χώρο του. Τα κάρβουνα στα πόδια του πετεινού συμβολίζουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα, η οποία είχε να κάνει με την παραγωγή ξυλοκάρβουνων. Κυρίως ήταν ξυλοκόποι και γεωργοί, δούλευαν σε τσιφλίκια ή φέουδα στα πιό παλιά χρόνια. Το πορφυρούν χρώμα της σημαίας είναι υπενθύμιση της βυζαντινής τους καταγωγής ή της άμεσης εξάρτησης απο το Πατριαρχείο λόγω της κοινής θρησκευτικής πίστης. Φανατικοί ορθόδοξοι χριστιανοί, αντιστάθηκαν στις πιέσεις να ενταχθούν στη βουλγαρική εκκλησία.
Οποσδήποτε στον καθένα εύλογα θα δημιουργηθεί το ερώτημα: Γιατί μπαίνει τώρα η σημαία και τι σκοπούς εξυπηρετεί; ΚΑΝΕΝΑ ΚΥΡΙΟΙ!!! Δεν έχω καμία διάθεση ούτε έχω πονηρούς σκοπούς!!! Απλά την καταγράφω ως ιστορικό τεκμήριο για όσους ακόμη αμφισβητούν την καταγωγή μας και την προέλευσή μας!!! Την ιστορία πρέπει να την διαβάζουμε όπως αυτή εμφανίζεται μπροστά μας, ψάχνοντας και συνδέοντας τις ψηφίδες της, δίχως σκοπιμότητες. Όσοι επιχείρησαν να συνδέσουν κάποια ιστορικά δεδομένα με άλλους σκοπούς χάσανε και εξαφανίστηκαν από το πρόσωπο της γης.
Αυτά για σήμερα!!! Αύριο τα νεώτερα!!!

Ανανέωση του Ιστολογίου μου!!!

Καλημέρα σε όλους τους Γκαγκαβούζηδες και φίλους!! ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!! Μέσα στις γιορτές βρήκα λίγο χρόνο να ανανεώσω το ιστολόγιό μου προσθέτοντας ορισμένες σελίδες από φίλους πιστεύοντας πως θα βελτιωθεί η εικόνα του.
Ανάμεσα στα νέα πρόσθετα είναι και η ψηφοφορία για την προέλευση των Γκαγκαβούζηδων.
Η συμμετοχή και η όλη διαδικασία δεν έχει να κάνει μόνο με το τι πιστεύει ο καθένας αλλά και να δημιουργηθεί ένας τόπος διαλόγου και συζητήσεων ακόμη και αντιπαραθέσεων γύρω από το πολυσυζητημένο και αμφιλεγόμενο θέμα της καταγωγής μας.
Εγώ προσωπικά δεν έχω ενδιασμούς για την καταγωγή μου. Θάθελα όμως να κατατεθούν απόψεις και θέσεις. Καλό είναι οποιαδήποτε άποψη να αιτιολογείται και όχι να διατυπώνεται δίχως επιχειρήματα. Έτσι θα μπορέσουμε να κατανοήσουμε και να απαντήσουμε σε όλες τις θεωρίες που θα διατυπωθούν.
Εύχομαι σε όλους καλές γιορτές και καλό αντάμωμα με τους δικούς σας!!!!

Ένα βιβλίο για τους Γκαγκαβούζηδες

Σήμερα με ειδοποίησαν απο το τυπογραφείο πως το βιβλίο μου για τους Γκαγκαβούζηδες είναι έτοιμο. Μετά από μακρά κυοφορία το όνειρο μου γίνεται πραγματικότητα!!! Επιτέλους!!! θα πάρω στα χέρια μου όλα όσα κατάφερα να αποτυπώσω και να καταγράψω για τους Γκαγκαβούζηδες.
Το βασικό πρόβλημα που δεν έχω λύσει μέχρι τώρα είναι της χρηματοδότησης του βιβλίου μου. Οι Δήμαρχοι που θα έπρεπε να είχαν κάποιο ενδιαφέρον λόγω της παρουσίας Γκαγκαβούζηδων στις περιοχές τους αδιαφορούν!!! ΓΙΑΤΙ; Αυτό μόνο οι ίδιοι το ξέρουν. Ενώ όλοι το περιμένουν κανείς δεν απάντησε στις επιστολές που τους έστειλα με την παράκληση να βοηθήσουν!! Δεν ξέρω το λόγο αλλά θα περιμένω μέχρι τέλους. Αν και το απεύχομαι και δεν βοηθήσουν τότε θα αλλάξω τακτική!!! Λυπάμαι που τα γράφω αλλά έχω φτάσει στα όριά μου!! η οργή ξεχυλίζει!! Δεν μπορώ να πιστέψω όσα έρχονται ως ψύθηροι στ΄αυτιά μου!!!!.
Πιστεύω όμως στη δύναμη και στη θέληση όλων αυτών που περιμένουν με αγωνία το αποτέλεσμα, να πάρουν στα χέρια τους ένα βιβλίο που θα αναφέρεται στην καταγωγή τους, στην πορεία των παπούδων τους μέσα στο χρόνο, στους διωγμούς και τις συνεχείς μετακινήσεις τους. Να μάθουν επιτέλους πως δεν είναι Τούρκοι όπως τους χαρακτηρίζουν επειδή επιμένουν να μιλούν ακόμη τα γκαγκαβούζικα (τουρκική διάλεκτος).
Θα περιμένω!!! Ότι όμως και να κάνουν το βιβλίο είναι έτοιμο!! θα γίνουν οι τελευταίες διορθώσεις μέσα στις γιορτές και θα κυκλοφορήσει!! Πως και που θα το δω μαζί με τους εκδότες μου.

Ταξιδι στη Γκαγκαουζια

Τέταρτη Μέρα

Από το πρωί ξεκίνησε το συνέδριο με θέμα: "Ο εκχριστιανισμός των Γκαγκαούζηδων, πότε και από ποιούς πραγματοποιήθηκε". Ανάμεσα στους ομιλιτές που ήταν πάνω απο 30 μίλησαν εκτός από μένα και οι: Αλέξης Παρτινούδης και Φώτης Δόμπας. Η παρουσία μας και οι ομιλίες μας έκαναν αίσθηση και προκάλεσαν το ενδιαφέρον των συνέδρων.
Σε κάθε διάλειμμα γύρω μας δημιουργούνταν ένα πηγαδάκι συζητήσεων και αναλύσεων ως προς τα θέματα που αναπτύξαμε και για περισσότερες διευκρινίσεις. είναι δε χαρακτηριστικό πως ένας από τους συνέδρους Γκαγκαούζος της Μολδαβίας και υπέρμαχος της θεωρίας πως είμαστε τουρανικό και κατά επέκταση τουρκικό φύλο, αναθεώρησε τις απόψεις του. Ήταν δε διατεθημένος όταν αποκρυσταλώσει την άποψή του να σταθεί στο πλευρό μας ως προς την καταγωγή.
Οι οργανωτές του συνεδρίου έμειναν ικανοποιημένοι και ευχαριστημένοι απο την παρουσία μας διότι όπως έλεγαν σε διάφορα πηγαδάκια εμείς έχουμε την πιό ξεκάθαρη και αποκρυσταλλωμένη άποψη ως προς την καταγωγή μας αλλά και για την πορεία των Γκαγκαβούζηδων μέσα στο χρόνο. Βάλαμε ένα λιθαράκι για την μεγαλύτερη και καλύτερη προσέγγιση μεταξύ μας.
Η υπόλοιπη μέρα πέρασε σε τραπεζώματα και σε συζητήσεις μεταξύ των συνέδρων ιστορικού και λαογραφικού ενδιαφέροντος.

Ταξιδι στη Γκαγκαουζια

Μέρος Τρίτο
Την επόμενη μέρα από το πρωί ψάξαμε να βρούμε ξενοδοχείο για να κοιμηθούμε και για να είμαστε πιο άνετοι. Οι φίλοι από την Γκαγκαουζία δυσαρεστήθηκαν διότι ήθελαν να μας φιλοξενήσουν σε σπίτια. Εμείς από ντροπή ή από τακτ θελήσαμε να μείνουμε σε ξενοδοχείο. Μέχρι τις 12 μμ βρήκαμε επιτέλους ένα με ζεστό νερό!!! όλα τα άλλα δεν είχαν οπότε αν και λίγο ακριβό για τα δεδομένα της Γκαγκαουζίας μείναμε σ' αυτό.
Από το μεσημέρι ξεκίνησε ένας μαραθώνιος φιλοξενίας με τραπεζώματα και γλέντια που ολοκληρώθηκε στις 12 το βράδυ μετά από τις πιέσεις μας να πάμε να ξεκουραστούμε και να κοιμηθούμε λίγο. Την άλλη μέρα μας περίμενε το συνέδριο όπου θα έπρεπε να είμαστε έτοιμοι για κάθε ενδεχόμενο. Γύρω στις 8 το βράδυ μας ειδοποιούν πως γίνεται σε μία αίθουσα ένα κονσέρτο ενός λαικού βάρδου της Γκαγκαουζίας. Η αίθουσα ήταν γεμάτη από Γκαγκαούζους του Κομράτ. Μετά από παρέμβαση του Νίκου Λουκά, επέτρεψαν στους δικούς μας να παίξουν 4 τραγούδια δικά μας. το κοινό ξεσηκώθηκε, χειροκροτούσε ασταμάτητα. Όπως πάντα ως Έλληνες θέλαμε να δείξουμε και τις χορευτικές μας ικανότητες. την άλλη μέρα είμασταν το θέμα συζήτησης σε όλη την πόλη. η παρέμβασή μας ήταν καταλυτική. Το ένιωθες στο ζεστό τους χαμόγελο, στο χειροκρότημα, στο βλέμμα τους, στη χειραψία τους πως ΝΑΙ ΕΙΜΑΣΤΕ ΙΔΙΟΙ, ΣΤΟ ΧΟΡΟ ΣΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ, ΣΤΑ ΕΘΙΜΑ, ΣΤΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ, ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΤΟΥς ΕΒΓΑΙΝΕ. Θέλει πολύ δουλειά για να πειστούν πως είναι θρακιώτικης καταγωγής. Οι Τούρκοι δουλεύουν χρόνια σε αυτήν την κατεύθυνση και δεν μπορεί μέσα σε λίγες μέρες να τους αλλάξεις τη γνώμη. ΡΙΞΑΜΕ ΟΜΩΣ ΤΟΝ ΣΠΟΡΟ ΚΑΙ ΕΠΕΤΑΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑ. ΘΕΛΕΙ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΕΝΗ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΗ ΔΟΥΛΕΙΑ ΑΠΟ ΜΕΡΟΥΣ ΜΑΣ.

Ταξιδι στη Γκαγκαουζια

Ταξιδι στην Γκαγκαουζια

Μέρος Δεύτερο

Τετάρτη πρωί ξεκινήσαμε απο την Ορεστιάδα. Δύο αυτοκίνητα και με κατεύθυνση το Ορμένιο, διασχίσαμε όλη την Βουλγαρία. οι καιρικές συνθήκες καλές οι δρόμοι όμως χάλια. Έπρεπε να οπλιστούμε με υπομονή και κουράγιο. Ταυτόχρονα όσο τα χιλιόμετρα λιγόστευαν η αγωνία για το τι θα συναντήσουμε μεγάλωνε όλο και περισσότερο. το κέφι όμως όλων μας παρέμενε παρά τις δυσκολίες του ταξιδιού.
Κοντά στις 5.30 φτάσαμε στα σύνορα της Μολδαβίας. Μετά τις απαραίτητες διατυπώσεις πήραμε το δρόμο για την Γκαγακουζία. Δρόμος δύσκολος γεμάτος παγίδες και στενός, αλλά εμείς απτόητοι έπρεπε να τον διασχίσουμε. οι πρώτες εικόνες δημιουργούν θλίψη και στεναχώρια. Παντού φτώχια και εγκατάλειψη. Κανείς όμως απο μας δεν σκέφτεται να επιστρέψει. Το όνειρο να βρεθούμε κοντά σε ανθρώπους που αυτοπροσδιορίζονται ως ΓΚΑΓΚΑΒΟΥΖΗΔΕΣ μας κάνει να ελπίζουμε πως θα βρούμε κάτι κοινό και όμορφο.
Μετά απο ταλαιπωρία διότι δεν υπήρχαν ούτε καν πινακίδες για να μας ενημερώνουν φτάσαμε στο Κομράτ, όπου μας περίμενε ο Νίκος Λουκά. Αμέσως κατευθυνθήκαμε στο χωριό των πεθερικών του στη Αντβάρμα, ένα χωριό λίγα χιλιόμετρα απο το Κομράτ. το πρώτο μας βράδυ κοιμηθήκαμε στο σπίτι τους, όπου έκαναν τα πάντα για να μας ευχαριστήσουν. Το φαγητό υποδοχής ήταν κότα με λάχανο!!
Α!!! ρε ΓΚΑΓΚΑΒΟΥΖΙΑ ποτέ δεν ξεχνάς τις συνήθειες σου. Όλα γύρω σου κάτι σου θυμίζουν. Το σπίτι απλό, όπως τα παλιά σπίτια μας και στην αυλή δεν έλειπε η κληματαριά, όπως σε κάθε γκαγκαβούζικο σπίτι. Το κρασί αποτελεί σε ένα βαθμό το σύμβολό μας. Γιατί αναρωτήθηκε ποτέ κανείς μας; Όταν ρωτούσα τους γεροντότερους κόμπιαζαν για να μου δώσουν την απάντηση. Ορισμένοι όταν ξεθάρευαν μου έλεγαν: Μα!! δεν ξέρεις; Τι ευλόγησε πρώτο ο Χριστός όταν ξεκίνησε την διδασκαλία του; το κρασί στο γάμο της Κανά!!! απαντούσαν και το πρόσωπό τους σκυθρώπιαζε διότι δεν ήμουν σε θέση να απαντήσω άμεσα.
Πως τα κάνει η ζωή και πως τα διαμορφώνει. Αυτοί οι απλοί και ενάρετοι άνθρωποι είχαν συνδέσει όλη τους τη ζωή, οικογένεια, δουλειά, χαρές και γλέντια γύρω και μέσα απο την διδασκαλία του Χριστού. Έτσι πορεύονταν εκατοντάδες χρόνια και παρέμεναν όρθιοι απέναντι στους Τούρκους κατακτητές.
Θέλω να ευχαριστήσω απο τα βάθη της καρδιάς μου τους ανθρώπους αυτούς που με την απλότητα τους μου δώσανε ένα καλό μάθημα σε μας τους δήθεν πολιτισμένους.

Ταξίδι στην Γκαγκαουζία της Μολδαβίας

Καλημέρα φίλοι από την Ορεστιάδα και ιδιαίτερα στους Γκαγκαβούζηδες!!!!
Την Κυριακή το βράδυ επέστρεψε από την Γκαγκαουζία της Μολδαβίας μια αποστολή Γκαγκαβούζηδων. Σκοπός τους ήταν η συμμετοχή τους σε συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στο Κομράτ- πρωτεύουσα της Γκαγκαουζίας- ο εκχριστιανισμός των Γκαγκαβούζηδων. Στο συνέδριο μίλησαν οι: Κοζαρίδης Χρήστος με θέμα- η εξάπλωση του χριστιανισμού στην περιοχή της Δοβρουτσάς και οι Γκαγκαβούζηδες και ο Αλέξης Παρτινούδης με θέμα τον λαικό πολιτισμό των Γκαγκαβούζηδων και η επίδραση της εκκλησίας και του χριστιανισμού στην καθημερινή τους ζωή. Επίσης στο συνέδριο μίλησε ο Φώτης Δόμπας ως Γκαγκαβούζης απο την Ελλάδα και ο οποίος με την ομιλία του προκάλεσε αίσθηση ανάμεσα στους συνέδρους για τη ζωντάνια και την επιχειρηματολογία του ως προς την φυλετική καταγωγή μας.
Η φιλοξενία τους ήταν άριστη και εντυπωσιακή. Παρά την φτώχεια τους έκαναν τα αδύνατα δυνατά για να μας ευχαριστήσουν.
Επίσης στην αποστολή συμμετείχαν και οι: Ζηκίδης Παναγιώτης, ο οποίος με την γκάϊντα τους ξεσήκωνε σε χορό, ο Ιωαννίδης Γιώργος, ο Φώτης Πόντικας και ο Χρυσόστομος Παπαδόπουλο από την Θυρέα.
Η ομάδα ξεκίνησε την Τετάρτη το πρωί και γύρισε Κυριακή ξημερώματα αφού πρώτα έκανε στάση σε ένα ελληνικό χωριό της Ρουμανίας το Izvoarelle κοντά στην Κωνστάντσα όπου έτυχε θερμής υποδοχής από τους κατοίκους του χωριού, πρόσφυγες από τις Σαράντα Εκκλησιές τον 18ο αιώνα. Μιλούν ακόμη την θρακιώτικη διάλεκτο των Σαράντα Εκκλησιών και το μόνο που θέλουν από μας είναι να τους βοηθήσουμε να παραμείνουν και να διατηρήσουν την παράδοσή τους.
Αυτά για σήμερα θα έχουμε και συνέχεια..............
Χρήστος Κοζαρίδης

Απάντηση στην ecclisianet
Καλησπέρα και απο μένα ένα γνήσιο απόγονο Γκαγκαβούζηδων απο το Βόρειο Έβρο. Όταν θα ασχολείστε με τους Γκαγκαβούζηδες καλό είναι να το ψάχνετε λίγο διότι όλο σε ανακρίβειες θα πέφτετε και θα γράφεται:
Δεν είμαστε μικρασιάτες αν ετσι σας βολεύει συνεχίστε να γραφεται έτσι.
ΕΙΜΑΣΤΕ ΘΡΑΚΙΩΤΕΣ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΗΦΑΝΟΙ ΓΙ' ΑΥΤΟ. ΟΣΟΙ ΕΠΙΜΕΝΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟ ΑΝΤΙΘΕΤΟ ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΥΝ ΑΛΛΟΥΣ ΣΚΟΠΟΥΣ.
ΚΑΤΑΛΑΒΑΤΕ ΕΣΕΙΣ ΕΚΕΙ ΠΕΡΑ!!!!
Ο Γκαγκαβούζης

Ενα σχόλιο στο ημερολόγιο μιας Ξένης

Ο/Η Γκαγκαβουζης είπε...

Καλησπέρα!! διάβασα το σχόλιο στην εφημερίδα Νέα στη σελίδα ενός απο τους αγαπημένους μου δημοσιογράφους του Κ. Καπλανι. μερικές παρατηρήσεις:
1) οι χειρότεροι ρατσιστές είναι οι Έλληνες ανέκαθεν. Η ιστορία έχει άφθονα παραδείγματα. Δυστυχώς οι απόγονοι των προσφύγων ξέχασαν πολύ γρήγορα τις απαξιωτικές αναφορές των ντόπιων όταν έφταναν στα νέα χωριά τους: τουρκόσποροι, μαμεμούλους, άχρηστους, κλέφτες, απατεώνες και προπάντων Τούρκους όταν τολμούσαν να μιλούν τα τουρκικά τη γλώσσα που μιλούσαν απο τα γεννοφάσκια τους.
2)Όσα χρόνια και να περάσουν "ξένη" θα είσαι στα μάτια τους εκτός και αν μετά απο τρείς ή τέσσερις γεννιές κάποιος από τους δικούς σου καταφέρει να αναδειχτεί πάντα με την αξία του και ξεχάσουν την καταγωγή των προπαπούδων του.
3)λυπάμαι για όλους αυτούς που σου απαντούν "ανώνυμα" είναι όλοι αυτοί που χρόνια έπαιζαν το ρόλο του "ΕΦΙΑΛΤΗ". Η ιστορία έχει άφθονα παραδείγματα.
ΓΙΑΤΙ ΣΤΑ ΓΡΑΦΩ ΟΛΑ ΑΥΤΑ;
Διότι αν και "Έλληνας στην καταγωγή ένιωσα στο πετσί μου ακόμη και τώρα το ρατσισμό των υπολοίπων όταν τους έλεγα ότι είμαι ΓΚΑΓΚΑΒΟΥΖΗΣ στην καταγωγή, (τουρκόφωνος ορθόδοξος χριστιανός της Οθωμανικής αυτοκρατορίας). Έτσι έμαθα απο τους γονείς μου αυτό έμαθα απο τους πρόσφυγες παπούδες μου. όπως όλοι έχουν δικαίωμα όλοι να λέγονται Πόντιοι, Κρήτες, Αρβανίτες, Βλάχοι, Σαρακατσάνοι κλπ έτσι και γω νόμιζα ότι έχω το δικαίωμα. ΑΛΛΑ ΕΚΑΝΑ ΛΑΘΟΣ
Και ξέρεις κάτι: δεν ξέρω να μιλώ γκαγκαβούζικα δηλ. τουρκικά, παρ' όλα αυτά δεν είμαι Έλληνας.
ΕΛΠΙΖΩ ΝΑ ΣΥΝΕΧΙΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟ ΙΔΙΟ ΘΑΡΡΟΣ ΚΑΙ ΥΠΟΜΟΝΗ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΦΩΝΕΣ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ
Ο ΓΚΑΓΚΑΒΟΥΖΗΣ

28 Οκτώβριος 2008 3:46 μμ

ΓΚΑΓΚΑΟΥΖΟΙ – ΓΚΑΓΚΑΒΟΥΖΗΔΕΣ
Στο ερώτημα ποιοι είναι οι Γκαγκαβούζοι προσπάθησαν πολλοί ιστορικοί να απαντήσουν και να δώσουν μια λογική εξήγηση της προέλευσης και της διαδρομής τους. Περισσότερο ασχολήθηκαν ξένοι ιστορικοί, όπως Βούλγαροι, Τούρκοι, Ρώσοι και πολύ λιγότερο οι Έλληνες. Λόγω αυτού του γεγονότος σήμερα κυριαρχεί η άποψη ότι πρόκειται για τουρκικό φύλο που εκχριστιανίσθηκε την εποχή του Βυζαντίου. Είναι όμως έτσι τα γεγονότα; Μέσα από τα ιστορικά γεγονότα δεν αναφέρεται από καμιά ιστορική πηγή ότι κάποιο τουρκικό φύλο εκχριστιανίστηκε. Αντίθετα αναφέρονται μαζικοί εξισλαμισμοί χριστιανικών πληθυσμών στη Μικρά Ασία και στα Βαλκάνια.
Ο όρος Γκαγκαούζοι εμφανίζεται για πρώτη φορά στην ρωσική ιστοριογραφία αρχές του 18ου αιώνα. Προσδιορίζονται όλοι οι τουρκόφωνοι χριστιανοί της Βόρειας Βουλγαρίας. Ως προς την ετυμολογία του ονόματος δόθηκαν πολλές απαντήσεις από ιστορικούς των προαναφερόμενων χωρών. Όλες θεωρούν ότι πρόκειται για τουρκικό φύλο και ο λόγος είναι προφανής. Η ιδέα του παντουρκισμού επιβάλει την παρουσία τουρκικών φύλων σε όλα τα μήκη και πλάτη της Ασίας και της Ευρώπης. Παράλληλα η ύπαρξη Τούρκων χριστιανών εξυπηρετεί τα πολιτικά σχέδια των εκφραστών του παντουρκισμού, μέσα από τη σημερινή πολιτική ηγεσία της Τουρκίας.
Από την πλευρά των Ελλήνων ιστορικών διατυπώθηκε η άποψη ότι πρόκειται για Μικρασιάτες Καραμανλήδες, μετανάστες στη Βόρεια Βουλγαρία και την Ανατολική Θράκη. Η έρευνα των λαογραφικών στοιχείων δείχνουν ότι η σχέση των Γκαγκαβούζηδων με τους Καραμανλήδες περιορίζεται στη γλώσσα και πιο συγκεκριμένα στον τρόπο γραφής και όχι στην έκφραση και το λόγο.
Αντίθετα η υποστήριξη της θεωρίας περί αυτόχθονου θρακικού πληθυσμού δεν υποστηρίχτηκε τα προηγούμενα χρόνια και τελευταία αρχίζει να διατυπώνεται δειλά-δειλά από ιστορικούς της Βουλγαρίας και της Ελλάδας.
Πιστεύω ότι η συγκέντρωση όλων των ιστορικών στοιχείων και η αντικειμενική σταχυολόγηση τους θα οδηγήσει στον επαναπροσδιορισμό της θεωρίας για την προέλευση των Γκαγκαβούζηδων.
Οι Γκαγκαβούζηδες εντοπίζονται στα παράλια του Δυτικού Ευξείνου Πόντου. Τα χωριά τους βρίσκονται στην περιοχή μεταξύ του ακρωτηρίου Αιμόνου και της πόλης Κωνστάντζας της Ρουμανίας. Στην ενδοχώρα της Βουλγαρίας εντοπίζονται γκαγκαβούζικα χωριά μέχρι την πόλη Προβάντια και Σούμεν της σημερινής Βουλγαρίας. Κύριες πόλεις των Γκαγκαβούζηδων είναι η Βάρνα, η Καβάρνα, το Μπάλτζικ, το Σούμεν και το Πρόβαντι. Συνολικά καταγράφονται ως γκαγκαβούζικα, περίπου 70 χωριά και πόλεις.
Ποιοι λαοί κατοικούσαν σε αυτές τις περιοχές από την αρχαιότητα μέχρι την εμφάνιση του γκαγκαβούζικου φύλου.
Όλοι οι αρχαίοι συγγραφείς, Ηρόδοτος Στράβωνας, Πτολεμαίος, μιλούν για το θρακικό φύλο τους Κροβύζους ή Κροβούζους, ως κατοίκους στην περιοχή της Οδησσού (Βάρνα). Βορειότερα στην περιοχή του Μπάλτζικ κατοικούσε ένα θρακικό φύλο Πυγμαίων, οι Αροτήρες, λαός γεωργικός με συγγενικές σχέσεις με τους Κροβούζους.
Στα ρωμαϊκά χρόνια ο Ρωμαίος φυσιοδίφης ιστορικός Πλίνιος και ο εξόριστος ποιητής Οβίδιος αναφέρουν, ότι η περιοχή κατοικείται από τον θρακικό λαό των Κατταούζων ή Κατούζων. Όλοι οι συγγραφείς αναφέρουν ότι οι αυτόχθονες πληθυσμοί εύκολα εξελληνίζονται ή εκλατινίζονται. Ζούσαν γύρω από τις οχυρωμένες πόλεις των ελληνικών αποικιών. Αν επιχειρήσουμε να εξηγήσουμε το γεγονός θα πρέπει να πούμε, ότι για δύο λόγους υπήρξε αυτή η εγκατάσταση:
Α) Ως λαός γεωργικός και κτηνοτροφικός ήθελαν να βρίσκονται κοντά στις πόλεις για να γίνονται γρήγορα και άμεσα οι συναλλαγές τους και
Β) Οι οχυρωμένες πόλεις αποτελούσαν ένα ασφαλές καταφύγιο σε περιόδους επιδρομών και συγκρούσεων με άλλα φύλα και λαούς.
Ο ρόλος των οχυρωμένων πόλεων εκτός από τον στρατιωτικό ήταν και εκπολιτιστικός.
Με την μεταφορά της πρωτεύουσας του ρωμαϊκού κράτους στην Κωνσταντινούπολη, τα Βαλκάνια και ειδικά η Θράκη αποτελούν το περιβόλι της Πόλης. Η καθιέρωση του χριστιανισμού ως επίσημης θρησκείας, οδήγησε στον εκχριστιανισμό όλων των λαών των Βαλκανίων. Ειδικότερα οι εξελληνισμένοι λαοί έγιναν ευκολότερα χριστιανοί, λόγω της διάδοσης της νέας θρησκείας μέσω της ελληνικής γλώσσας. Ο Απόστολος Ανδρέας ο Πρωτόκλητος σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση, συνέβαλε στον εκχριστιανισμό των λαών του Ευξείνου Πόντου. Ως πρώτος μητροπολίτης Βάρνας, αναφέρεται από τον Απόστολο Παύλο στην επιστολή του προς Ρωμαίους, ο Αμπλίας. Η μνήμη του εορτάζεται στις 31 Οκτωβρίου.
Διάφοροι λαοί ακολουθώντας το δρόμο της μετανάστευσης περνούν τον Δούναβη και συγκρούονται με το βυζαντινό στρατό. Στις περισσότερες περιπτώσεις οδηγούνται σε ήττα και σε μόνιμη εγκατάσταση σε περιοχές που ορίζει το Βυζάντιο, αφού πρώτα βαπτίζονται χριστιανοί και αποδέχονται την εξουσία του βυζαντινού κράτους. Η εγκατάστασή τους κατά τα έθιμα του Βυζαντίου γίνεται στην ύπαιθρο σε στρατηγικά σημεία όπου υπηρετούν ταυτόχρονα ως στρατιώτες. Οι λαοί που εμφανίσθηκαν κατά σειρά και εγκαταστάθηκαν τελικά στα Βαλκάνια είναι Γότθοι, Σλάβοι, Βούλγαροι, Πετζενέγκοι, Ούζοι και Κουμάνοι. Σε όλους επιβλήθηκε ο χριστιανισμός και μέσω του ελληνικού πολιτισμού όχι μόνο εντάχθηκαν αλλά και αποτέλεσαν τα κυριότερα στηρίγματα του βυζαντινού κράτους.
Το Βυζάντιο και το Πατριαρχείο επέτρεπε τις επιγαμίες μεταξύ χριστιανών διαφορετικών φύλων με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένας νέος τύπος βυζαντινού υπηκόου ο οποίος είχε τα χαρακτηριστικά του ορθόδοξου χριστιανού, με ελληνική μόρφωση αλλά ως ανθρωπολογικός τύπος αποτελούσε ένα κράμα διαφορετικών φυλών. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι τα επόμενα χρόνια αυτός ο τύπος δεν αμφισβητήθηκε μέχρι την εμφάνιση των εθνικών ιδεολογιών και την δημιουργία των εθνικών κρατών στα Βαλκάνια.
Στα Βαλκάνια ο κυριότερος εχθρός του Βυζαντίου ήταν οι Βούλγαροι. Λαός ανυπότακτος, με ηγεμόνες που επιζητούσαν πάντοτε την εξουσία και την χειραφέτησή τους από το Βυζάντιο. Οι συχνοί πόλεμοι μεταξύ τους οδηγούσε σε ερημώσεις της υπαίθρου και σε αναγκαστική μετακίνηση των ντόπιων πληθυσμών που δεν συμμαχούσαν μαζί τους μέσα στις οχυρωμένες βυζαντινές πόλεις. Η δημιουργία του πρώτου και του δεύτερου βουλγαρικού κράτους άλλαζε συνεχώς τα σύνορα του Βυζαντίου, αλλά τα δυτικά παράλια του Ευξείνου Πόντου αποτελούσαν πάντοτε βυζαντινό έδαφος.
Μετά το τέλος των σταυροφοριών και την ανακατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Βυζαντινούς στα όρια της σημερινής Βουλγαρίας ιδρύθηκαν τρία Πριγκιπάτα: Το πριγκιπάτο του Τυρνόβου και του Βιδινίου, τα οποία αποτελούνταν από πληθυσμούς κυρίως βουλγαρικούς και το πριγκιπάτο της Καβάρνας, το οποίο αποτελούνταν από Έλληνες βυζαντινούς, Βλάχους, Κουμάνους και Σελτζούκους Τούρκους.
Πρώτος ηγεμόνας του πριγκιπάτου ήταν ο Μπαλίκ, ο οποίος ανέλαβε το 1268 περίπου. Αν και γίνονται αναφορές και σε κάποιον Σαρί-Σαλτίκ, όπως και τον σουλτάνο Καϊκαούζ Β΄, είναι αστήρικτες αν και χρονολογικά συμπίπτει η παρουσία τους στα ίδια εδάφη. Ο σουλτάνος μετά την απελευθέρωση του από το φρούριο της Αίνου όπου ήταν φυλακισμένος από τον Μιχαήλ Η΄ τον Παλαιολόγο μεταφέρθηκε στα μέρη της Κριμαίας, από τον Μογγόλο Χάνο Berge, όπου και πέθανε το 1263. Άλλες ιστορικές πηγές αναφέρουν ότι ο λαός και ο στρατός του Καϊκαούζ μεταφέρθηκε στην επαρχία της Δοβρουτσάς όπου και εγκαταστάθηκαν μεταξύ των Ούζων και των Κουμάνων. Οι ίδιες πηγές αποκρύπτουν ότι εγκατέλειψαν την περιοχή περίπου το 1310 και εγκαταστάθηκαν στη Μικρά Ασία. Όπως και το γεγονός ότι ανήκαν στην μουσουλμανική αίρεση των Μπεκτασήδων. Αρχηγός τους ήταν ο Σαρί-Σαλτίκ οπαδός του Μπεκτασισμού, μία θρησκεία με στοιχεία χριστιανικά και ισλαμικά. Ήταν γνωστός ως Σαλτούκ-ντεντέ και όταν πέθανε το χωριό όπου τάφηκε ονομάσθηκε Μπαμπά-νταγκ.
Έτσι οι τουρκόφωνοι της Δοβρουτσάς διαχωρίζονται σε δύο ζώνες: Οι μουσουλμάνοι της βόρειας ζώνης, όπου κατοικούσαν ανάμεικτοι πληθυσμοί Κουμάνων, Ούζων και Σελτζούκων και στην νότια ζώνη όπου κατοικούσαν τουρκόφωνοι χριστιανοί βυζαντινής καταγωγής.
Μετά τον Μπαλίκ αναλαμβάνει ως άρχοντας του πριγκιπάτου ο Ντομπροτίτσα, ο οποίος διαχωρίζει τη θέση του από τα δύο βουλγαρικά πριγκιπάτα και θέτει το πριγκιπάτο του φόρου υποτελής στο Βυζάντιο. Ζητά από το Πατριαρχείο να αναλάβει την επιστασία των χριστιανών του κράτους του. Το πριγκιπάτο αποτελούσε θρησκευτικά, Εξαρχία απευθείας υπαγόμενη στο Πατριαρχείο από το 1320 έως το 1650, όταν η μητρόπολη Βάρνας και η εξαρχία Καβάρνας ενώθηκε σε μία μητρόπολη, της Βάρνας.
Στα χρόνια του Ντομπροτίτσα το πριγκιπάτο γνώρισε την μεγαλύτερη ακμή του, κυριαρχούσε με το στόλο του στη Μαύρη Θάλασσα και ήταν σκληρός ανταγωνιστής των Γενουατών στο εμπόριο. Με τον στρατό του βοήθησε το βυζαντινό κράτος της Τραπεζούντας στην αντιμετώπιση των Γενουατών και των Οθωμανών. Παράλληλα είχε παντρευτεί την κόρη του Μέγα Δούκα Απόκαυκου και πήρε τον τίτλο του Δεσπότη. Μετά τον θάνατό του ανέλαβε ο γιος του Ιβαγκός ο οποίος διατηρήθηκε ως Δεσπότης της Καβάρνας μέχρι την κατάληψη της περιοχής από τους Οθωμανούς το 1394. Αιτία αποτέλεσε η άρνηση του Ιβαγκός να συμμετέχει στην εκστρατεία εναντίον των χριστιανών της Ουγγαρίας και της Μολδαβίας και Βλαχίας όπως του ζήτησε ο σουλτάνος Βαγιατζίτ Α΄ ο Κεραυνός, με αντάλλαγμα να διατηρήσει το κράτος του.
Με την κατάλυση του κράτους ο πληθυσμός του πριγκιπάτου διασκορπίστηκε. Αναφέρεται ότι ένα μεγάλο τμήμα έφυγε και εγκαταστάθηκε στα χωριά της Ζίχνης Σερρών όπου υπάρχουν μέχρι και σήμερα. Ένα τμήμα του πληθυσμού οδηγήθηκε από τους Οθωμανούς ως εργάτες γης στο Χάσκιοϊ της Αδριανούπολης, όπου δούλευαν στα χωράφια του σουλτάνου. Η πλειονότητα παρέμεινε και υπέφερε μαζί με τους υπόλοιπους χριστιανούς της περιοχής. Επειδή ζούσαν ανάμεσα σε συμπαγείς πληθυσμούς Οθωμανών Τούρκων για να επιβιώσουν και για να μπορούν να συναλλάσσονται άλλαξαν την γλώσσα τους και τουρκοφώνισαν. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι η γλώσσα των Γκαγκαούζηδων είναι παρόμοια με των Οθωμανών της Βαλκανικής και όχι με αυτήν των Οσμανλήδων της Μικράς Ασίας.
Το Οθωμανικό κράτος όπως και όλα τα μουσουλμανικά κράτη στηρίζονταν στην αρχή πιστοί και άπιστοι. Μετά την κατάληψη της Πόλης από τους Οθωμανούς και την ανακήρυξη του Πατριάρχη Κωνσταντινούπολης ως θρησκευτικού και πολιτικού ηγέτη όλων των χριστιανών οι Γκαγκαούζοι εντάσσονται στο χριστιανικό Μιλλέτ.
Τον 16ο αιώνα κατά την περιοδεία του Οθωμανού περιηγητή Εβλιγιά Τσελεμπί στα Βαλκάνια συναντά τους Γκιαούρηδες(άπιστους) Τούρκους και απορεί πως είναι δυνατόν να υπάρχουν τουρκόφωνοι χριστιανοί. Μετά από μια μικρή έρευνα παραδέχεται ότι δεν πρόκειται για τουρκικό φύλο. Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του Οθωμανούς και τουρκικά φύλα συνάντησε βορειότερα στα παραδουνάβια έλη.
Τα επόμενα χρόνια και μέχρι το 1790 δεν έχουμε αναφορές για Γκαγκαούζους ή ακόμη και για γεγονότα στην περιοχή. Η επανάσταση των Κιρτζαλήδων, φανατικών μουσουλμάνων και του Πατζατζάνογλου, Πασά του Βιδινίου, φέρνει στο προσκήνιο τους τουρκόφωνους χριστιανούς της Δοβρουτσάς. Αντιστέκονται στις επιδρομές των Κιρτζαλήδων των Κιρκάσιων και Βασιβουζούκων.
Μέσα από το Έπος ΑΙ ΕΝ ΤΗ ΚΩΜΟΠΟΛΕΙ ΚΑΒΑΡΝΗ ΚΑΙ ΤΟΙΣ ΠΕΡΙΞ ΕΛΛΗΝΙΚΟΙΣ ΧΩΡΙΟΙΣ ΥΠΟ ΤΩΝ ΚΙΡΚΑΣΙΩΝ ΣΦΑΓΑΙ, γράφτηκε από τον Κράχτογλου (πιθανόν Γκαγκαούζος στην καταγωγή) μαθαίνουμε για την ηρωική αντίσταση τους στην Καβάρνα με αρχηγό τον Αμηρά. Από την πολιορκία της Καβάρνας κατάφεραν να σωθούν οι περισσότεροι και να διαφύγουν στην Μολδαβία και στη Βλαχία. Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες ο Αμηράς επέστρεψε στα γκαγκαούζικα εδάφη μαζί με το ρωσικό στρατό κατά τον ρωσοτουρκικό πόλεμο το 1810.
Σε όλους τους ρωσοτουρκικούς πολέμους οι Γκαγκαούζοι βοηθούσαν με όλα τα μέσα που διέθεταν τον ρωσικό στρατό. Είχε αποκρυσταλλωθεί στην συνείδησή τους όπως και σε όλους τους χριστιανικούς πληθυσμούς των Βαλκανίων ότι το «Ξανθό γένος», δηλαδή οι Ρώσοι θα τους απελευθερώσουν από τον οθωμανικό ζυγό. Το 1829 για να γλιτώσουν από τα αντίποινα των Οθωμανών μετανάστευσαν μαζικά μαζί με τον μητροπολίτη Βάρνας στη Βεσσαραβία. Υπολογίζεται ότι μετανάστευσαν 100.000 περίπου Γκαγκαούζοι, ελληνόφωνοι και βουλγαρόφωνοι χριστιανοί. Η εγκατάστασή τους έγινε στην επαρχία του Κομράτ και του Ισμαηλίου. Ο γκαγκαούζικος πληθυσμός της Βεσσαραβίας από το 1810-20 αναπτύσσεται και λειτουργεί άλλοτε σε εχθρικό περιβάλλον και άλλοτε σε φιλικό. Κυρίως ως αγρότες συμμετέχουν σε όλα τα γεγονότα που διαδραματίζονται στην Μολδαβία και τη Βλαχία. Συμμετέχουν με δικό τους στρατιωτικό σώμα στην επανάσταση του Υψηλάντη με αρχηγό τον Δημήτρη Βατικιώτη. Γκαγκαούζοι συμμετείχαν στον Ιερό λόχο στη μάχη του Δραγατσανίου, δίχως να έχουμε καταφέρει να καταγράψουμε τα ονόματά τους. Συμμετείχαν στην βουλγαρική λεγεώνα κατά την διάρκεια των ρωσοτουρκικών πολέμων με επαναστατικές ενέργειες στην βόρεια Βουλγαρία και στην σημερινή Ρουμανία. Οι Βούλγαροι τονίζουν σε όλα τα ιστορικά βιβλία τους την ανδρεία και το θάρρος που επιδείκνυαν οι Γκαγκαβούζηδες στο πεδίο της μάχης
Το 1864 συμμετέχουν ενεργά στην εξέγερση των αγροτών εναντίον των γαιοκτημόνων της Ρουμανίας. Η εξέγερση πνίγηκε στο αίμα, 10.000 νεκρούς υπολογίζεται ότι είχε και ανάμεσά τους πολλοί Γκαγκαούζοι. Το 1907 και 1910 συμμετείχαν σε νέες εξεγέρσεις αγροτών.
Η ρωσική επανάσταση του 1917 τους βρίσκει εγκλωβισμένους στη Βεσσαραβία, διότι η περιοχή διεκδικείται συνεχώς από τους Ρουμάνους και τους Ρώσους. Σε όλη τη διάρκεια της Σοβιετικής Ένωσης διατηρούν τον ιδιαίτερο πολιτισμό τους, τους επιτρέπεται να έχουν εκκλησίες, έστω και λίγες, και να διατηρήσουν τη γλώσσα τους. Ίσως σε αυτό το γεγονός να οφείλεται και η συμπάθεια που δείχνουν απέναντι στους Ρώσους και να ταχθούν με το μέρος τους στη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Αντιδρούν στην προσπάθεια των Μολδαβών εθνικιστών να ενωθούν με τη Ρουμανία. Το 1990 καταφέρνουν να αποκτήσουν αυτόνομο καθεστώς διοίκησης μέσα στα πλαίσια της Μολδαβίας.
Σήμερα γίνεται μια μεγάλη προσπάθεια για να επανασυνδεθούν με τους Γκαγκαβούζηδες της Ελλάδας. Η μακροχρόνια προσπάθεια των Ρώσων ιστορικών να τους πείσουν ότι ανήκουν σε ένα από τα τουρανικά-τουρκικά φύλα της Ασίας αν και πέτυχε σε ένα μεγάλο βαθμό σήμερα από ιστορικούς Γκαγκαούζους της Μολδαβίας αμφισβητείται. Το βλέμμα τους είναι στραμμένο προς την Ελλάδα και περιμένουν από εμάς μια μεγαλύτερη βοήθεια οικονομική, πολιτιστική για να βρουν τα βήματά τους προς τη σωστή κατεύθυνση όπως οι ίδιοι λένε.
Στις δεκαετίες του 1840-50 αρχίζει η αναγέννηση του ελληνισμού της βόρειας Βουλγαρίας. Με προτροπή του μητροπολίτη Βάρνας Ιωσήφ και αργότερα του Ιωακείμ ιδρύονται τα πρώτα σχολεία των κοινοτήτων. Είναι τα περίφημα γραμματοδιδασκαλεία, όπου οι μικροί μαθητές διδάσκονται ανάγνωση, γραφή, τον Απόστολο και την Οχτάηχο. Σε 25 γκαγκαούζικα χωριά ιδρύονται σχολεία που επιχορηγούνται από τους γονείς των παιδιών και Φιλεκπαιδευτικές αδελφότητες. Το Πατριαρχείο εντόπισε το πρόβλημα με τους τουρκόφωνους χριστιανούς που δεν μπορούσαν να παρακολουθήσουν την εκπαίδευση στα ελληνικά και στέλνει Καραμανλήδες (τουρκόφωνοι χριστιανοί της Μ. Ασίας) δασκάλους και εκτυπώνει το Ευαγγέλιο και την Αγία Γραφή στα καραμανλίδικα. Είναι ο μόνος τρόπος για να μπορέσει να προσεγγίσει τους τουρκόφωνους χριστιανούς και να τους μεταδώσει τα μηνύματα του χριστιανισμού και του ελληνικού πολιτισμού.
Παράλληλα έχει αρχίσει και η αναγέννηση του βουλγαρικού έθνους. Οι έντονοι ανταγωνισμοί και η διάθεση των Βουλγάρων να χειραφετηθούν απέναντι στο Πατριαρχείο και στους Έλληνες οδηγεί σε καθημερινές συγκρούσεις. Ο ανταγωνισμός προκαλεί συγκρούσεις με αποτέλεσμα να υπάρχει μια χαώδης κατάσταση. Τα γκαγκαούζικα χωριά αποτελούν το πρώτο στόχο των Βουλγάρων. Ορισμένα λόγω της μακρόχρονης συγκατοίκησης τους με βουλγαρικούς πληθυσμούς, δηλώνονται Βούλγαροι και εντάσσονται στη βουλγαρική εκκλησία. Η πλειοψηφία των χωριών τάσσονται με τους Έλληνες. Ακολουθεί ένας σκληρός και ανελέητος διωγμός των Γκαγκαούζων από τα χωριά τους. Μετακινούνται συνέχεια για να γλιτώσουν τις πιέσεις και τους εκβιασμούς που τους επιβάλλουν οι Βούλγαροι. Το 1870-78 με τον ρωσοτουρκικό πόλεμο ακολουθούν το ρωσικό στρατό, στην μόνη δύναμη μετά τους Έλληνες που είχαν εμπιστοσύνη και με την κατάληψη της Αδριανούπολης εγκαθίστανται στην επαρχία Χάφσας, του Μπαμπά-εσκί και των Σαράντα Εκκλησιών. Υπολογίζεται ότι περίπου 6.000 Γκαγκαούζοι μετακινούνται αυτή την περίοδο. Περίπου 1.000 εγκαθίστανται στην Υάμπολη της Βουλγαρίας.
Έτσι δημιουργείται ένα τρίγωνο ανάμεσα στη Βάρνα, Υάμπολη και Χάφσα μέσα στο οποίο βρίσκονται ζουν και επιβιώνουν οι γκαγκαούζικοι πληθυσμοί. Όσοι παρέμειναν στα πάτρια εδάφη υποφέρουν μαζί με τους ελληνικής καταγωγής χριστιανούς, αντιστέκονται στον εκβουλγαρισμό που προωθούν Ρώσοι και Βούλγαροι. Στην Βάρνα, στην Καβάρνα, στο Μπάλτζικ, στο Γκιαούρ-σουγιουτσούκ, στο Κέστριτς και σε άλλα χωριά αναφέρονται γεγονότα και ανθελληνικές ενέργειες των Βουλγάρων να τους πάρουν τα σχολεία και τις εκκλησίες. Η παρουσία και η παραμονή τους όμως είναι προδιαγεγραμμένη. Ο στόχος των Βουλγάρων είναι αν δεν εκβουλγαριστούν να εγκαταλείψουν τη πατρίδα τους στην οποία ζούσαν για εκατοντάδες χρόνια.
Με το μεγάλο ανθελληνικό διωγμό του 1906 και του 1914, εγκαταλείπουν τις εστίες τους. Οι περισσότεροι μετακινούνται προς την Ανατολική Θράκη, ακολουθώντας τους υπόλοιπους Ανατολικορουμελιώτες και Βαρνιώτες και ορισμένοι διασκορπίζονται σε όλη την Ελλάδα. Υπάρχουν αναφορές ότι γκαγκαούζικοι πληθυσμοί υπάρχουν στην Θεσσαλία, στη Θεσσαλονίκη, στη Βέροια και στο Κιλκίς. Μέχρι και στην Ηγουμενίτσα εντοπίσαμε γκαγκαούζικο χωριό.
Άλλοι μετακινούνται στην ενδοχώρα της Ανατολικής Θράκης και εγκαθίστανται σε χωριά του Ουζούν-Κιοπρού, των Μαλγάρων και της Αίνου. Ως τουρκόφωνοι χριστιανοί αντιμετωπίζονται αρχικά με επιφύλαξη από τους υπόλοιπους χριστιανούς. Ιδρύουν δικά τους χωριά ή συνοικίες μέσα στις πόλεις, όπου ζουν σχεδόν απομονωμένοι.
Γρήγορα όμως θα αποτελέσουν το βασικό κορμό της αντίστασης των Θρακιωτών στις τουρκικές και βουλγαρικές πιέσεις και βλέψεις. Στη Ανατολική Θράκη οργανώνεται από τον Στυλιανό Γονατά και τον Κονδύλη ένα μεγάλο δίκτυο πληροφοριοδοτών για να εντοπίζουν και να προβλέπουν τις μετακινήσεις και τις επιδιώξεις των βουλγαρικών και τουρκικών στρατευμάτων και διοικήσεων. Στο δίκτυο αυτό περίοπτη θέση και δράση έχουν οι Γκαγκαούζοι της Χάφσας. Στα απομνημονεύματα του ο Γονατάς μιλάει με θαυμασμό για τον ηρωισμό τους και για τους αντιστασιακούς πυρήνες που οργανώνουν μέσα στα χωριά τους.
Ο Α΄ Βαλκανικός πόλεμος φέρνει τους Βούλγαρους στην Ανατολική Θράκη. Στην αρχή αντιμετωπίζονται ως απελευθερωτές από τους χριστιανούς κατοίκους. Γρήγορα καταλαβαίνουν τα σχέδια τους για τον εκβουλγαρισμό των Θρακιωτών χριστιανών. Όσοι αντιστέκονται μετακινούνται. Γκαγκαβούζικοι πληθυσμοί μετακινούνται σε χωριά πέρα από το σημερινό χωριό Φυλάκιο και σε χωριά της Υάμπολης με στόχο να αναγκασθούν να δηλώσουν Εξαρχικοί και να ενταχθούν στο βουλγαρικό κράτος. Οι πιέσεις δεν αποδίδουν. Όταν εγκαταλείπουν την Θράκη οι Βούλγαροι, πολλοί Γκαγκαβούζοι φεύγουν μαζί τους για να γλυτώσουν από τα αντίποινα των Τούρκων. Η μέρα της απελευθέρωσης της Ανατολικής Θράκης δεν άργησε να φανεί. Τον Ιούλιο του 1920 απελευθερώνεται. Οι γκαγκαβούζικοι πληθυσμοί όπως και οι υπόλοιποι Θρακιώτες υποδέχονται με ενθουσιασμό τον ελληνικό στρατό. Το πρώτο σύνταγμα στρατού από ντόπιους Θρακιώτες αποτελείται από Γκαγκαβούζους της Χάφσας όπως μαρτυρούν τα αρχεία του ελληνικού στρατού. Συμμετέχει στην απελευθέρωση των Σαράντα Εκκλησιών και φτάνει μέχρι τη Τσαλτάτζα, από όπου τους επιτρέπεται να γυρίσουν στα χωριά τους.
Δυστυχώς για όλους η εγκατάλειψη των εστιών τους και των χωριών τους δεν άργησε να φανεί. Ακολουθώντας τη μοίρα του υπόλοιπου ελληνισμού της Ανατολής πήραν πάλι το δρόμο της προσφυγιάς. Η μεγαλύτερη μάζα εγκαταστάθηκε στο βόρειο Έβρο. Ίσως γιατί με το πέρασμα του ποταμού βρήκαν αμέσως εδάφη που έμοιαζαν με αυτά των χωριών τους, ή διότι πίστευαν ότι η προσφυγιά ήταν προσωρινή και θα επέστρεφαν πάλι στα χωριά τους. Αυτό όμως δεν έγινε ποτέ. Η εγκατάσταση τους αυτή τη φορά ήταν μόνιμη.
Μέχρι και σήμερα υπάρχουν και προσπαθούν να διατηρήσουν τις παραδόσεις τους. Μεταφέρθηκαν τραγούδια, παραμύθια και λαϊκές λατρείες, που αποτελούν ένα ξεχωριστό και ιδιαίτερο πολιτισμό, αυτόν του ελληνισμού της βόρειας Βουλγαρίας. Ένας πολιτισμός γνήσιος θρακιώτικος, που μέσα από το πέρασμα των αιώνων αποτελούσε το φάρο του πολιτισμού για όλους τους υπόλοιπους λαούς των Βαλκανίων. Αν υπάρχει σήμερα μια συγγένεια μεταξύ των χορών , των τραγουδιών και των παραδόσεων μεταξύ του βουλγαρικού και του ελληνικού πληθυσμού αυτό οφείλεται στην μακρόχρονη συγκατοίκηση τους.
Σήμερα κατοικούν στην πλειοψηφία τους στον βόρειο Έβρο, στα χωριά της Ορεστιάδας και Διδυμοτείχου. Τα χωριά και οι τόποι εγκατάστασης τους είναι: Επαρχία Ορεστιάδας: Αμμόβουνο 59 οικογένειες, Άρζος 33 οικ., , Βάλτος 23 οικ.,., Δίλοφος 24 οικ., Θούριο 194 οικ., Καβύλη 2 οικ., Καναδάς 63 οικ., Κέραμος 16 οικ., Κλεισώ 94 οικ., Κριός 1 οικ., Κυπρίνος 6 οικ.,., Λεπτή 15 οικ., Οινόη 237 οικ., Ορμένιο 6 οικ., Πάλη 7 οικ., Πλάτη 7 οικ.,., Πύργος 85 οικ., Σαγήνη 244 οικ., Σάκκος 1 οικ., , Σπήλαιο 30 οικ., Φυλάκιο 34 οικ.
Στην επαρχία Διδυμοτείχου: Ασβεστάδες 3 οικ., Ευγενικό 22 οικ., Κωστή 12 οικ., Πουλιά 2 οικ., Σαύρα 12 οικ.
Εγκαταστάσεις προσφύγων Γκαγκαβούζων έχουμε στα χωριά της Κομοτηνής: Άμφια, Ν. Καλίστη, όπως και στα Χρυσοχώραφα Σερρών.
Για τους υπόλοιπους γκαγκαβούζικους πληθυσμούς θα πρέπει να διερευνηθεί καλύτερα και να αποδοθεί ο χαρακτήρας τους μετά από συστηματική έρευνα. Τους πληθυσμούς που αναφέρουμε είναι πρόσφυγες από την επαρχία Χάφσας της Αδριανούπολης, που έφτασαν στην Ελλάδα μετά τον ξεριζωμό τους από την παλιά πατρίδα.
Μέσα από ένα σύντομο ιστορικό σημείωμα δεν μπορούν να ειπωθούν και να γραφούν όλες οι πτυχές των Γκαγκαούζων. Ως συμπέρασμα μπορεί με βεβαιότητα να ειπωθεί ότι οι Γκαγκαούζοι είναι θρακιώτικο φύλο της βόρειας Βουλγαρίας, το οποίο παρουσιάζει μία μόνο ιδιαιτερότητα απέναντι στους υπόλοιπους Θρακιώτες και Έλληνες. Είναι τουρκόφωνοι αλλά φανατικοί χριστιανοί και Έλληνες. Είναι περήφανοι για την καταγωγή τους, την προσδιορίζουν στο Βυζάντιο και τα βυζαντινά χρόνια.

Κανείς δεν μπορεί να τους το αντιστρέψει.

Δημοσιεύω μία απάντηση που έχω δώσει σε ένα φίλο στην ιστοσελίδα της Ορεστιάδας www. orestiada.gr

Καλησπέρα Σάκη!! Χαίρομαι που μετά απο πολύ καιρό βλέπω στην ιστοσελίδα της Ορεστιάδας κείμενο απο ένα μη Γκαγκαβούζη. Αυτό σημαίνει ότι παρά την αδράνεια που παρατηρήθηκε το τελευταιο διάστημα, υπάρχουν άνθρωποι που δείχνουν ενδιαφέρον για την ιστορία. Δεν γνωρίζω αν αγαπούσαν την ιππασία!! πρώτη φορά το ακούω, αν έχεις κάποια στοιχεία απο έθιμα ή ιστορικά γεγονότα θα μ' ενδιέφερε.

Δεν ξέρω για ποιούς αναφέρεσαι όταν γράφεις αν συμφωνούν ή διαφωνούν με την άποψη σου! Επειδή όμως είμαι απο αυτούς που έχω γράψει πολλά κείμενα, (δεν έχω την μύγα και δεν μυγιάζομαι), για να δούμε κάποια ζητήματα απο αυτά που βάζεις!

Έχεις δίκιο, μέχρι και σήμερα υπάρχουν μόνο γκαγκαβούζικες παρέες παιδιών, λειτουργούν σαν γκέτο, όπως αναφέρεις.Δυστυχώς πέρασε στο υποσυνείδητό τους ο ρατσισμός των προηγούμενων χρόνων και η απαξία απέναντι τους απο πρωτοκλασάτους της εθνικοφροσύνης. Αν και η εθνικοφροσύνη πηγαίνει δίπλα-δίπλα με τη θρησκεία στην περίπτωση των Γκαγκαβούζηδων, όλοι αυτοί ξεχάσαν ή δεν έβλεπαν τον θρησκευτικό φανανατισμό τους παρά μόνο την γλωσσική ιδιαιτερότητα.

Ένας απο τους μεγαλύτερους βυζαντινολόγους, ο Βρυώνης, γράφει σε ένα βιβλίο του: Μόνο το 10% απο ένα πληθυσμό 2.000.000 κατοίκων της Μικράς Ασίας μιλούσαν ελληνικά πρίν το 1860. Ο Κ. Βακαλόπουλος, ο οποίος θεωρείται ο πατέρας της "εθνικόφρονης" ελληνικής ιστορίας και ένας απο τους μεγαλύτερους και καλύτερους ερευνητές της ιστορίας γράφει στο βιβλίο του Θρακική Έξοδος: μόνο το 2% του πληθυσμού της Ανατολικής Θράκης μιλούσε ελληνικά, το υπόλοιπο μιλούσε τουρκικά, βουλγαρικά, ελληνικά, πριν το 1900.

Μετά το 1900, όταν έγιναν συντονισμένες κινήσεις της εκκλησίας και των ελληνικών προξενείων στην Ανατολική Θράκη άρχισε να αντιστρέφεται το κλιμα υπέρ της ελληνικής γλώσσας και του ελληνικού εθνισμού. Τι έγινε όλοι αυτοί που μιλούσαν και συνέχιζαν να μιλούν τα τουρκικά στην Ελλάδα, Καραμνήδες, Λαζοί, Μικρασιάτες της ενδοχώρας της Μικράς Ασίας, Ανατολικοθρακιώτες, είναι Τούρκοι και κατα λάθος ήρθαν στην Ελλάδα, λόγω της θρησκείας.

Ειδικά για τους Γκαγκαβούζηδες το Πατριαρχείο μέχρι το 1922, μοίραζε τα ιερά βιβλία στην καραμανλίδικη διάλεκτο και αυτό γιατί πίστευε ότι μόνο έτσι θα γνώριζαν και θα μάθαιναν το λόγο του Θεού.Μετά απο αυτή την μικρή περιήγηση μάλλον θα πρέπει να διακαιολογήσεις σε μεγάλο βαθμό τη στάση των σημερινών Γκαγκαβούζηδων. Για να μην αναφερθώ σε σημερινά περιστατικά κρυφού και φανερού ρατσισμού.

Ένα άλλο στοιχείο είναι και το εξής: Οι Γκαγκαβούζηδες είχαν την ατυχία μετά την Έξοδο απο την Ανατολική Θράκη να παραμείνουν κοντά στα σύνορα διότι πίστευαν ότι θα επέστρεφαν και πάλι στα χωριά τους. Τον ίδιο πόθο είχαν όλοι οι πρόσφυγες. Έτσι δέχτηκαν πιέσεις πιό έντονες απο ότι οι υπόλοιποι στα μέρη τους στην υπόλοιπη Ελλάδα.

Τέλος ένα ερώτημα ίσως ρητορικό αλλά στην ουσία του αληθινό:Γιατί να κάνουμε μόνο εμείς βήματα προσέγγισης και όχι αυτοί που μας κατακρίνουν ή μας ρωτούν για τη στάση απομόνωσης. Άρα υπάρχει ένα θέμα: Απομόνωση!! κάποιος την επιβάλλει!!! ποιός; την απάντηση την έδωσες μόνο σου!

Τι πρέπει να γίνει; πολλά μα πριν απο όλα πρώτα κάτι θα πρέπει να γίνει απο την πλειοψηφία που έχει και το καρπούζι και το μαχαίρι!! να δεχτεί την γλωσσική εταιρότητα κάποιων συμπολιτών της και να τους θεωρήσει ισότιμους. Μόνο τότε θα αρχίσει να σπάει ο πάγος και να λιώνουν οι αναστολές.

Με εκτίμηση

Ο Γκαγκαβούζης

Υ.Γ. Ο διάλογος πάντα βοηθά σε ορισμένες περιπτώσεις οι αιχμηρές γωνίες οξυμένων προβλημάτων μα γίνονται καμπύλες συνεργασίας και αλληλοκατανόησης

Τι είναι ο Γκαγκαβούζης;
Ποιός μπορεί να δώσει μια απάντηση και να ετυμολογήσει τη λέξη επακριβώς; ΚΑΝΕΙΣ....
Όλοι όσοι είχαν στο παρελθόν μια έστω και μικρή επαφή με τη λέξη συμπεριφέρονται είτε υποτιμητικά είτε απο άγνοια εκφράζουν απόψεις ανιστόρητες. Ας παρουμε τα πράγματα απο την αρχή.
Σε ορισμένα χωριά της Βόρειας Ελλάδας υπάρχουν ζουν και αναπνέουν οι Γκαγκαβούζηδες. ποιό είναι το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους; είναι τουρκόφωνοι χριστιανοί ορθόδοξοι της Θράκης. Γιατί τουρκόφωνοι; ούτε και αυτοί ξέρουν! Κανείς δεν τους είπε γιατί μιλούν μία τουρκική διάλεκτο, ενω παραμένουν φανατικοί ορθόδοξοι!
Κουβαλούσαν σε όλες τις μεταναστευτικές τους κινήσεις τις παραδόσεις τους και τα πιστεύω τους μεταφέροντας τα μηνύματά τους στα παιδιά τους μέσα απο τα παραμύθια και τις ιστορίες τους γύρω απο το τζάκι στα νυχτέρια τους. Πάντοτε κυνηγημένοι! Οι Τούρκοι τους κυνηγούσαν διότι επέμεναν να είναι χριστιανοί. Οι ελληνόφρονες διότι επέμεναν να μιλούν την γλώσσα τους και να την μεταδίδουν στα παιδιά τους. Αγρότες και κτηνοτρόφοι γύριζαν απο μέρος σε μέρος και απο χωριό σε χωριό. λάτρευαν και λατρεύουν κάθε τι που παράγει η μάννα Γη. Υπομένουν όλες τις δυσκολίες της ζωής και πάντα εύχονται υγεία σε όλους!
Ήρθαν στην Ελλάδα γιατί έτσι πίστευαν ότι ως Έλληνες της Ανατολικής Θράκης εδω έπρεπε να έρθουν. Μαζί με όλους τους άλλους πρόσφυγες της Ανατολής. Είπαν ότι θα ησύχαζαν επιτέλους. Θα βρίσκονταν μόνο με χριστιανούς ομόθρησκους τους. ΓΕΛΑΣΤΗΚΑΝ!!!!!!!!!!!!!Καινούργιοι διωγμοί ξεκίνησαν. έπρεπε να εγκαταλείψουν εντελώς την γλώσσα τους και να πάψουν να λένε ότι είναι Γκαγκαβούζηδες. σε όλους τους άλλους πρόσφυγες επιτρέπονταν να λένε την καταγωγή τους όχι όμως στους Γκαγκαβούζηδες. Γιατί;
Θεωρούσαν τα "φωτεινά μυαλά" της νέας εθνικόφρονης τάξης της Ελλάδας ότι πρόκειται για Τούρκους που το μόνο κοινό τους με τους Έλληνες ήταν η θρησκεία.
Έτσι πορεύτηκαν για πολλές δεκαετίες. Σε πολλά χωριά έκρυψαν την γλώσσα τους. Την μιλούσαν μόνο μέσα στα σπίτια. Για να δείξουν στην εθνικόφρονη εξουσία ότι αλλάζουν έγιναν φανατικοί εθνικιστές, σήκωσαν τα λάβαρα της εθνικοφροσύνης, μέχρι τότε ξένα προς αυτούς. Είχαν μάθει να ζουν με όλους, Βούλγαρους, Τούρκους, Βλάχους, Ρώσους, Μολδαβούς, δίχως να τους ξεχωρίζουν απο τη γλώσσα. Τώρα έπρεπε να το κάνουν και το έκαναν.
Λίγοι αντιστάθηκαν και χαρακτηρίστηκαν τρίτης κατηγορίας πολίτες. τους συμπεριφέρονταν χειρότερα και απο τα "μιάσματα" τους αριστερούς όπως τους αποκαλούσαν οι εθνικόφρονες.
Σήμερα όλο και περισσότεροι νέοι προσπαθούν μέσα απο τα βιβλία απο τι συζητήσεις και απο την προσωπική έρευνα να μάθουν την ιστορία τους. Να βρουν την καταγωγή τους. Νιώθουν περήφανοι που είναι Γκαγκαβούζηδες και το δηλώνουν ανοιχτά. Κοντράρονται, διαφωνούν συζητούν και πιστεύουν ότι σύντομα θα μπορέσουν να αποκαταστήσουν τη μνήνη των προγόνων τους. Θα μπορούν να κοιτούν στα μάτια όλους τους άλλους και να λένε με περηφάνια:
ΝΑΙ ΕΙΜΑΙ ΓΚΑΓΚΑΒΟΥΖΗΣ